رنگ روغن یکی از رنگ‌های پرطرفدار در صنعت رنگ‌آمیزی به شمار می‌آید که طی مراحلی این رنگ ساخته می‌شود.
رنگ‌دانه‌های این رنگ، بر اساس سرب، کادمیوم یا سنتتیک و پلیمری می‌باشد. به‌عنوان رنگی ماندگار و برای نقاشی، باید از حلال تینر و روغن گیاهی استفاده کرد که از ترکیب رنگدانه‌ها و افزودن به روغن، همانند چسب عمل می‌کند.
در قدیم استفاده از این رنگ برای رنگ کردن دیوارهای ساختمان و خانه استفاده می‌شد و با تولید رنگ‌های جدیدتر، کاربرد رنگ روغنی کاهش یافته؛ اما هنوز برخی از این رنگ برای دیوارهای سالن خود بهره می‌گیرند. امروزه بیشتر برای رنگ‌آمیزی در و پنجره‌های چوبی و فلزی ساختمان کاربرد دارد.
امروزه رنگ روغن را با مکمل‌هایی برای بهبود کیفیت آن ترکیب می‌کنند و به شرایط و جنس وسیله‌ای که قرار است؛ رنگ‌آمیزی شود، توجه می‌کنند. رنگ روغن با روش‌های متفاوتی به دست می‌آید و رایج‌ترین آنها، روغن بزرک، روغن دانه خشخاش، روغن گردو و روغن گلرنگ است.
روغن برزک رنگ زردی دارد و در مجاورت هوا تبخیر نمی‌شود، بلکه با اکسیژن هوا ترکیب و حالت ژله مانند به خود می‌گیرد. جهت استفاده در نقاشی، باید با پودر رنگ مخلوط شود.
هر یک از این روغن‌ها بسته به نیاز، مناسب هر جنسی برای رنگ‌آمیزی هستند و درخشندگی هرکدام متفاوت است.
برای نقاشی، ممکن است از ترکیب چند رنگ روغنی استفاده شود. این موضوع بستگی به نقاش و نوع کارکرد او دارد و برای هر کسی می‌تواند این کار متفاوت انجام شود. نوع رنگدانه و نتیجه مطلوب روغن از عوامل مهمی است که در انتخاب رنگ روغن باید در نظر گرفت.
هر رنگی بر اساس ویژگی‌هایی که دارد، انتخاب می‌شود. چرا که جنس وسیله‌ای که رنگ‌آمیزی می‌شود، باید متناسب با رنگ باشد؛ تا دچار مشکلاتی هنگام رنگ زدن نشود.
انواع رنگ روغنی
رنگ روغن مات: مناسب جهت استفاده بر روی سطوح گچی و به‌عنوان زیرسازی و پوشاننده نقص‌های محل رنگ‌آمیزی، رنگ کاربرد دارد. زمان خشک شدن، طولانی است و بوی نامطبوعی دارد. همچنین برای محیط زیست مضر می‌باشد.
گزینه مناسبی برای رنگ کردن درب و پنجره‌های فلزی است و به‌عنوان آستر و عایق در برابر زنگ زدگی و ضربه عمل می‌کند. می‌توان روی رنگ روغنی از رنگ مولتی کالر برای جلا دهندگی و زیبایی بیشتر بهره برد.
رنگ روغن براق: این نوع رنگ برای درب‌های آهنی مناسب‌تر است. چرا که دوام و ماندگاری بیشتری نسبت به رنگ مات دارد. وسایلی که در معرض نور خورشید هستند، رنگ روغن براق برای آنها مناسب‌تر است. قابلیت شستشوی آسانی دارد و از شفافیت بالایی برخوردار است. مناسب استفاده برای وسایل فلزی و چوبی است و نیازی به اجرای رنگ دیگر روی رنگ روغنی نیست.
رنگ روغنی نیمه مات: با ترکیب رنگ مات و براق، رنگ روغنی نیمه مات ساخته می‌شود. کاربرد مناسبی برای نقاشی دیوارهای ساختمان دارد و ایرادات دیوار را می‌پوشاند و کمتر نمایان می‌کند. براقیت کمتری نسبت به رنگ روغنی براق دارد و کاملاً مات نیست. قابلیت شستشوی کمتر و نسبت به رنگ روغنی براق ارزان‌تر می‌باشد.
در ادامه به ویژگی‌ها، مزیت‌ها و معایب این رنگ خواهیم پرداخت. در آخر مطلب، رنگ روغنی را با رنگ‌های دیگر مقایسه می‌کنیم.
ویژگی‌ها و مزایای رنگ روغنی
- درخشندگی و یکنواختی در ماندگاری طولانی مدت
- عدم لکه دار شدن و مقاوم در برابر نور آفتاب
- دارای طیف رنگی متنوع
- با هر وسیله‌ای از جمله قلمو، غلتک و پیستوله قابل اجرا است.
- پوشانندگی بالا و عدم نیاز به آماده‌سازی جهت رنگ‌آمیزی
- رنگ روغنی در آب به علت روغن موجود در آن، رقیق نمی‌شود.
- رنگ‌های روغنی براق و نیمه براق با انعکاس نور، فضا را روشن‌تر و بزرگ‌تر نشان می‌دهند.
- برای پاک کردن رنگ روغن، باید از تینر استفاده شود.
- پایه این رنگ، حلال نفتی است و با شستشوی دیوارها هیچ مشکلی ایجاد نمی‌شود.
- یکی از راه‌های ترمیم و اشتباهات هنرمندان در نقاشی خود، استفاده از همین رنگ روغن است.
- مناسب برای چارچوب‌های فلزی و چ.بی به دلیل ضد آب بودن آن
معایب استفاده از رنگ روغنی
- طولانی بودن زمان خشک شدن رنگ روغن و نیاز به 8 ساعت زمان جهت خشک شدن لایه سطحی دارد.
- رنگ‌های روغنی براق و نیمه براق؛ ناهمواری‌ها و ایرادهای سطح زیر رنگ را واضح‌تر نشان می‌دهد.
- انتشار مواد سمی و مضر برای ریه‌های انسان‌ها
- دشواری در اجرای آن
- قابلیت تمیزشوندگی سخت از روی سطوح
- بوی نامطبوع هنگام رنگ‌آمیزی
نکات اجرایی رنگ روغنی روی رنگ پلاستیک یا اکریلیک
برای استفاده از رنگ روغنی روی سطوح، باید از یک پرایمر مناسب کمک گرفت تا رنگ ماندگاری بیشتری داشته باشد و زدن پرایمر، قابلیت چسبندگی رزین را افزایش می‌دهد.
برای اجرای رنگ روغنی روی رنگ پلاستیک و یا اکریلیک، باید از آستر نیز استفاده کرد. چرا که این رنگ‌ها دارای جنس‌های متفاوتی هستند و حلال آنها با یکدیگر فرق دارد. باید حتماً قبل از اجرای رنگ پلاستیک یا اکریلیک با بتونه کاری، آستر و یا پرایمر، کیفیت رنگ روغنی را بهبود بخشید. در غیر این صورت، نتیجه مطلوبی نخواهید داشت.
همان‌طور که می‌دانید حلال رنگ روغن، تینر و یا حلال‌های نفتی است. درحالی‌که رنگ پلاستیک و اکریلیک، بر پایه آب هستند.
قبل زدن رنگ روغنی، مطمئن شوید لایه زیرین رنگ قبلی خشک شده باشد تا رنگ‌ها باهم مخلوط نشوند.
زمان خشک شدن لایه‌های رنگ روغن حدوداً 24 الی 26 ساعت زمان می‌گیرد. اجرای لایه‌های رنگ در صورت خیس بودن، مشکلاتی را برای سطح ایجاد خواهد کرد.
تفاوت‌های رنگ روغن با رنگ پلاستیک
- رنگ پلاستیک زودتر از رنگ روغن خشک می‌شود و در مدت زمان کوتاهی قابل اجراست.
- بر خلاف رنگ روغنی، ایرادات و خوردگی‌های سطح زیرین را به‌خوبی پوشش می‌دهد.
- رنگ پلاستیک به حلال نفتی نیاز ندارد و با آب رقیق می‌شود؛ اما رنگ روغن این‌گونه نیست.
- رنگ روغن هنگام اجرا، بوی نامطبوعی از خود انتشار می‌دهد و درحالی‌که رنگ پلاستیک بویی ندارد.
- رنگ روغن به دلیل وجود روغن، قابل شستشو است ولی رنگ پلاستیک در برابر آب مقاومت کمتری دارد و قابل شستشو نیست.
- یکی از انواع رنگ پلاستیک، نیمه پلاستیک است که در برابر آب و رطوبت و شرایط جوی نامناسب دوام بهتری نسبت به نوع معمولی آن دارد.
- رنگ پلاستیک به دلیل اینکه جریان هوا را از خود عبور می‌دهد، برای سقف مناسب بوده و به اصطلاح رنگ تنفسی شناخته شده است.
- رنگ پلاستیک، نسبت به رنگ روغن ماندگاری کمتری دارند.
- رنگ پلاستیک، رطوبت و آلودگی را به خود جذب می‌کند و در مکان‌های مرطوب بعد از مدتی پوسته پوسته می‌شوند.
- بر عکس رنگ پلاستیک، رنگ روغن برای اجرای رنگ روی سطوح فلزی و چوبی مناسب است.
- رنگ پلاستیک در برابر نور مستقیم آفتاب مقاومتی ندارد.
- رنگ روغنی نسبت به رنگ پلاستیک، گران‌تر می‌باشد.
- رنگ روغنی سازگاری بهتری با غلتک دارد؛ درحالی‌که رنگ پلاستیک این‌طور نیست.
مقایسه تفاوت‌های رنگ روغنی با رنگ اکریلیک
- حلال رنگ روغنی تینر یا نفت است ولی آب، حلال رنگ اکریلیک است.
- زمان خشک شدن و بوی نامطبوع هنگام اجرای رنگ روغن، بیشتر از رنگ اکریلیک است و این رنگ زودتر خشک می‌شوند.
- رنگ اکریلیک مواد شیمیایی ندارد و سازگار با محیط زیست است، به همین خاطر سلامتی انسان را به خطر نمی‌اندازد. اما رنگ روغنی در طولانی مدت سرب تولید می‌کند و منجر به بیماری می‌شود.
- رنگ اکریلیک به دلیل اینکه بر پایه آب است، برای پوشش سطوح فلزی و چوبی ساختمان مناسب نیست.
- رنگ‌های اکریلیک، تنوع طیفی و رنگی بیشتری نسبت به رنگ‌های روغنی دارند.
- وسیله‌ای که با رنگ کرده‌اید، قلمو یا غلتک رنگ روغنی به‌راحتی با آب تمیز نمی‌شود و حتماً باید از تینر برای پاک کردن آن کمک گرفت. درحالی‌که قلموی رنگ اکریلیک به‌آسانی با آب قابل شستشو است.
- رنگ‌های روغنی بعد از کامل خشک شدن تغییر رنگ نخواهند داشت. اما رنگ‌های اکریلیک بعد از خشک شدن یک الی دو درجه تیره می‌شوند. پس در انتخاب درجه رنگ دقت کنید که نتیجه دلخواه خود را بگیرید.
- این نکته را در نظر داشته باشید که اگر رنگ اکریلیک شما پس از خشک شدن، همان رنگی که مدنظرتان بود، به دست نیامد؛ دیگر نمی‌توان رنگ را تغییر داد ولی این محدودیت برای رنگ روغن وجود ندارد و با استفاده از مدیوم ها، می‌توان رنگ روغنی را تغییر داد.
- برای اجرای رنگ روغنی، نیاز به آماده‌سازی و زیرسازی است؛ در حالی رنگ اکریلیک به طور مستقیم روی سطوح قابل استفاده است.
- رنگ روغنی از شفافیت بیشتری نسبت به رنگ اکریلیک برخوردار است.
- رنگ روغن به دلیل قابل شستشو بودن لکه‌های ایجاد شده بر روی دیوارهای رنگ روغن، راحت‌تر از دیوارهای رنگ اکریلیکی پاک می‌شوند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.